In 2050 100% circulair zijn, dat wil de provincie Zuid-Holland. De
transitie naar deze circulaire samenleving doorlopen we samen. Het
vraagt om veranderingen die op lange termijn zullen leiden tot
nieuwe maatschappelijke structuren, instituties, netwerken,
opvattingen en praktijken.
Benieuwd waar we nu staan en welke lessen er geleerd zijn? In dit voortgangsmagazine laten we zien wat ondernemers en overheden
doen aan circulair.
We focussen ons op vier transitiethema’s: Bouw, Kunststoffen,
Groene grondstoffen & voedsel en Maakindustrie. De
onderverdeling is bedoeld als hulpmiddel dat handvatten biedt voor
de route naar een circulaire samenleving. Deze thema’s zijn
zorgvuldig gedefinieerd, maar staan niet op zichzelf. Kruisbestuiving
tussen deze transitiethema’s is essentieel en wordt aangemoedigd.
De bouw is een belangrijke sector in de Nederlandse economie,
maar het is ook een sector die een relatief grote ecologische
voetafdruk achterlaat. Zo is het verantwoordelijk voor 50% van het
gebruik van grondstoffen in Nederland en zorgt het voor 35% van
de uitstoot van CO₂ en 30% van het totale waterverbruik. De
bouwsector neemt daarbij 40% van het afval en 40% van het totale
energieverbruik voor haar rekening. Weliswaar wordt 97% van het
bouw- en sloopafval hergebruikt, maar dat gebeurt vaak voor
laagwaardige toepassingen, bijvoorbeeld als funderingsmateriaal bij
de aanleg van wegen. Dit voormalig bouwpuin wordt langdurig
hergebruikt, hetgeen de markt langzaam verzadigt voor ‘nieuw’
sloopafval dat ook een nieuwe bestemming moet vinden. Dit is een
stimulans voor het ontwikkelen van hoogwaardige en circulaire
toepassingen van bouwmaterialen uit de bouwsector. Enerzijds
kunnen we dit bewerkstelligen door het aanjagen van bouwen met
biobased- en secundaire materialen. Anderzijds gaat het om de
demontabele manier van ontwerpen van grondstoffen en
halffabricaten én om de zoektocht naar nieuwe logistieke
oplossingen, zoals bouwhubs.
Alle plantaardige en dierlijke stromen kun je beschouwen als groene
grondstoffen (biomassa), van landbouwgewassen tot hout en van
rietmaaisel tot mest. Deze biomassa bevindt zich in het hart van de
circulaire economie en moet een belangrijke bijdrage leveren aan
de het verminderen van het gebruik van (fossiele) grondstoffen – we
doelen op 50% reductie in 2030 en 100% in 2050. Naast dat
biomassa de bron van onze voedselvoorziening is, levert het ook
hernieuwbare grondstoffen op voor medicijnen, materialen en
transportbrandstoffen; hierdoor is het mogelijk om op termijn
vervuilende grondstoffen te vervangen. De provincie Zuid-Holland
bevindt zich in een unieke situatie, gezien het gehele voedsel en
bio-grondstoffensysteem in de provincie samenkomt. Zo hebben we
alles in huis om de uitdagingen die voor ons liggen om te zetten in
nieuwe waardeketens ten gunste van natuurlijke-,
maatschappelijke- en economische opbrengsten.
Maakbedrijven en hun toeleveranciers leveren een essentiële
bijdrage aan de Zuid-Hollandse economie en aan onze
internationale concurrentiepositie. De ruim 10.000 maakbedrijven in
Zuid-Holland zorgen voor meer dan 100.000 banen in de provincie.
Van kleine ambachtelijke bedrijven en innovatieve startups tot grote
industrieën. Ze maken gebruik van een omvangrijk en internationaal
netwerk van toeleveranciers en ketenpartners en zijn grootgebruiker
en verwerker van grondstoffen, materialen en halffabricaten. De
Maakindustrie heeft in principe betrekking op alle bedrijven die
grondstoffen en materialen verwerken tot producten. Dit loopt uiteen
van bouwproducten, elektronica, scheepsbouw en chemische
producten tot metaalproducten en farmaceutische producten.
We gebruiken in Nederland 20 keer zoveel kunststoffen als vijftig
jaar geleden. Grofweg 80% van alle kunststoffen komt na eenmalig
gebruik in de verbrandingsoven. Een groot deel van de gebruikte
kunststoffen wordt gemaakt van ruwe aardolie. Slechts 15% van de
grondstoffen van nieuwe producten in Nederland bestaat uit
biobased of gerecycled materiaal. Een klein percentage van de
gebruikte plastics komt via zwerfvuil als microplastics in het milieu.
Microplastics komen nog te veel in de voedselketen en ons water
terecht en vormen een bedreiging voor de gezondheid van mens en
dier. De verwachting is dat de komende twintig jaar het gebruik van
kunststoffen zal verdubbelen en dat is zowel gezien het
microplasticprobleem als de CO₂ uitstoot een zorgwekkende
ontwikkeling. De provincie wil in hoog tempo toe naar een gesloten
kunststofkringloop in Zuid-Holland. Plasticlekkage naar het milieu en
onnodig plastic gebruik zal worden voorkomen en het percentage
gerecyclede plastics moet omhoog. We moeten zoeken naar
alternatieven zoals andere vormen van verpakken en vervoeren,
biobased materialen, de ontwikkeling van retoursystemen voor
verpakkingen en innovatieve nieuwe manieren van recyclen.
Deze website maakt gebruik van cookies
