Sander Deijl is procesregisseur circulaire economie bij de gemeente Nissewaard. Hier werkt hij aan het thema circulair, maar ook aan andere verduurzamingsopgaven zoals de energietransitie en klimaatadaptatie. Onlangs is de gemeente Nissewaard gestart met het verduurzamen van hun bedrijventerreinen. We spreken Sander over hoe dat gaat en over de uitdagingen tijdens dit proces.
Op welke manier is de gemeente Nissewaard bezig met duurzaamheid?
“Eind 2020 zijn we begonnen met het programma duurzaamheid. Kort daarna zijn we in gesprek gegaan met ondernemers en ondernemersorganisaties over de verduurzaming van bedrijven en bedrijventerreinen. We hebben de focus gelegd op het grootste bedrijventerrein Halfweg-Molenwatering in onze gemeente. Dit heeft begin 2022 geleid tot de ondertekening van de Green Deal door BIZ Halfweg-Molenwatering, omgevingsdienst DCMR, Rabobank en ons als gemeente. Het terrein bestaat uit twee, driehonderd bedrijven uit verschillende branches. Logistiek, maakindustrie, detailhandel, kantoren noem maar op. Duurzaamheid bestaat voor ons uit drie grote opgaven: energietransitie, circulair en klimaatadaptatie. In de Green Deal hebben we onze doelen gesteld, die zijn onderbouwd met een actieprogramma. We ondersteunen bedrijven om te ontdekken wat er nodig is om die verduurzamingsdoelen te bereiken. Daarbij bezoeken we de bedrijven om te kijken waar kansen liggen.”
Lopen jullie hierin tegen dingen aan?
“Het onderwerp circulair is op dit moment nog het meest onbekend voor ondernemers. Bij de energietransitie heeft men wel direct een duidelijk beeld en zijn er verdienmodellen aan te koppelen. Kijk bijvoorbeeld naar zonnepanelen. Dat is bij circulair nog niet het geval. Het is ingewikkelder om het vraagstuk circulair tastbaar te maken. Daarnaast moeten de verschillende opgaven (energietransitie, circulair en klimaatadaptatie) ook aan elkaar gekoppeld worden voor een integrale aanpak. Dat gebeurt nu nog niet echt.”
Waarom denk je dat circulair achterblijft?
“Dat heeft met bewustwording te maken. Het slaat nog niet bij iedereen even goed aan. Daarbij is wet- en regelgeving een factor. Bedrijven worden nog niet aangezet en niet verplicht om circulaire stappen te maken. De economische kansen liggen ook nog niet voor het oprapen. Dus, zolang ondernemers en ambtenaren geen intrinsieke motivatie hebben om met circulair aan de slag te gaan, gebeurt het minder snel. De taak aan overheden is volgens mij om het vraagstuk concreet te maken en ondernemers te ontzorgen richting een circulaire samenleving.”
Wat gaat al wel goed met betrekking tot circulariteit?
“De samenwerking met het BIZ-bestuur en de parkmanager die door hen wordt ingehuurd is heel fijn. De BIZ werkt aan een toekomstbestendige bedrijventerrein en ziet circulair als belangrijk onderdeel daarvan. Ze denken mee over wat bedrijven verder helpt en hoe wij als gemeente deze bedrijven kunnen bereiken. Hierdoor hebben we een aantal mooie resultaten bereikt. Zo hebben we voor meerdere bedrijven circulaire kansen geschetst en hier businesscases voor ontwikkeld. Er is bijvoorbeeld een onderneming die naambordjes en andere kunststofproducten maakt. Vooral onbruikbare hoekjes en randjes van verschillende kunststoffen blijven over. Dit eindigt allemaal in de afvalcontainer. Voor dit ‘afval’ hebben we afnemers gezocht die het kunststof samenpersen en daar weer nieuwe producten van maken. Een ander voorbeeld is dat bedrijven gezamenlijk een partner op het gebied van afvalinzameling hebben gevonden om stromen zowel goedkoper als hoogwaardiger te verwerken. Verder is er bijvoorbeeld een deelplatform opgezet en zijn bedrijven geïnteresseerd in het circulair centrum dat we met maatschappelijk partners aan het opzetten zijn.”
Wat zou je andere gemeenten meegeven die aan de slag willen het verduurzamen van bedrijventerreinen?
“Ga op zoek naar een goede gesprekspartner. Een partij die al ervaring heeft met wat je wil gaan doen. In ons geval is dat de BIZ. Hierdoor hebben wij meteen een groot bereik en kun je direct adequaat coördineren. Het helpt ook om een middellange termijnvisie te ontwikkelen. Die stip op de horizon creëren werkt over het algemeen goed, wanneer je dit combineert met concrete acties.”
Zie je kansen om samen te werken met andere gemeenten aan verduurzamingsvraagstukken?
“Samenwerken op regionaal niveau biedt natuurlijk schaalvoordelen. Naast kennisuitwisseling en leren van elkaars aanpak. Dat hebben we tot nu toe nog niet gedaan, maar die mogelijkheden zijn er zeker.”
