Thema’s en subthema’s

In dit deel gaan we nader in op de vier thema’s, ook wel transitiethema’s genoemd: Bouw, Kunststoffen, Groene grondstoffen & voedsel en Maakindustrie. De onderverdeling is bedoeld als hulpmiddel dat handvatten biedt voor de route naar een circulaire samenleving. Deze thema’s zijn zorgvuldig gedefinieerd, maar staan niet op zichzelf. Kruisbestuiving tussen deze thema’s is essentieel en wordt aangemoedigd. 

De bouw is een belangrijke sector in de Nederlandse economie, maar het is ook een sector die een relatief grote ecologische voetafdruk achterlaat. Zo is het verantwoordelijk voor 50% van het gebruik van grondstoffen in Nederland en zorgt het voor 35% van de uitstoot van CO₂ en 30% van het totale waterverbruik.  De bouwsector neemt daarbij 40% van het afval en 40% van het totale energieverbruik voor zijn rekening. Weliswaar wordt 97% van het bouw- en sloopafval hergebruikt, maar dat gebeurt vaak voor laagwaardige toepassingen, bijvoorbeeld als funderingsmateriaal bij de aanleg van wegen. Dit voormalig bouwpuin wordt langdurig hergebruikt, hetgeen de markt langzaam verzadigt voor ‘nieuw’ sloopafval dat ook een nieuwe bestemming moet vinden. Dit is een stimulans voor het ontwikkelen van hoogwaardige en circulaire toepassingen van bouwmaterialen uit de bouwsector. Enerzijds kunnen we dit bewerkstelligen door het aanjagen van bouwen met biobased- en secundaire materialen. Anderzijds gaat het om de demontabele manier van ontwerpen van grondstoffen en halffabricaten én om de zoektocht naar nieuwe logistieke oplossingen, zoals bouwhubs.

Alle plantaardige en dierlijke stromen kun je beschouwen als groene grondstoffen (biomassa), van landbouwgewassen tot hout en van rietmaaisel tot mest. Deze biomassa bevindt zich in het hart van de circulaire economie en moet een belangrijke bijdrage leveren aan de het verminderen van het gebruik van (fossiele) grondstoffen – we doelen op 50% reductie in 2030 en 100% in 2050. Naast dat biomassa de bron van onze voedselvoorziening is, levert het ook hernieuwbare grondstoffen op voor medicijnen, materialen en transportbrandstoffen; hierdoor is het mogelijk om op termijn vervuilende grondstoffen te vervangen. De provincie Zuid-Holland bevindt zich in een unieke situatie, gezien het gehele voedsel en bio-grondstoffensysteem in de provincie samenkomt. Zo hebben we alles in huis om de uitdagingen die voor ons liggen om te zetten in nieuwe waardeketens ten gunste van natuurlijke-, maatschappelijke- en economische opbrengsten.

Maakbedrijven en hun toeleveranciers leveren een essentiële bijdrage aan de Zuid-Hollandse economie en aan onze internationale concurrentiepositie. De ruim 10.000 maakbedrijven in Zuid-Holland zorgen voor meer dan 100.000 banen in de provincie. Van kleine ambachtelijke bedrijven en innovatieve startups tot grote industrieën.  Ze maken gebruik van een omvangrijk en internationaal netwerk van toeleveranciers en ketenpartners en zijn grootgebruiker en verwerker van grondstoffen, materialen en halffabricaten. De Maakindustrie heeft in principe betrekking op alle bedrijven die grondstoffen en materialen verwerken tot producten. Dit loopt uiteen van bouwproducten, elektronica, scheepsbouw en chemische producten tot metaalproducten en farmaceutische producten.

We gebruiken in Nederland 20 keer zoveel kunststoffen als vijftig jaar geleden. Grofweg 80% van alle kunststoffen komt na eenmalig gebruik in de verbrandingsoven. Een groot deel van de gebruikte kunststoffen wordt gemaakt van ruwe aardolie. Slechts 15% van de grondstoffen van nieuwe producten in Nederland bestaat uit biobased of gerecycled materiaal. Een klein percentage van de gebruikte plastics komt via zwerfvuil als microplastics in het milieu. Microplastics komen nog te veel in de voedselketen en ons water terecht en vormen een bedreiging voor de gezondheid van mens en dier. De verwachting is dat de komende twintig jaar het gebruik van kunststoffen zal verdubbelen en dat is zowel gezien het microplasticprobleem als de CO₂ uitstoot een zorgwekkende ontwikkeling. De provincie wil in hoog tempo toe naar een gesloten kunststofkringloop in Zuid-Holland. Plasticlekkage naar het milieu en onnodig plastic gebruik zal worden voorkomen en het percentage gerecyclede plastics moet omhoog. We moeten zoeken naar alternatieven zoals andere vormen van verpakken en vervoeren, biobased materialen,de ontwikkeling van retoursystemen voor verpakkingen en innovatieve nieuwe manieren van recyclen.

Vind initiatieven of zoek in ons netwerk.

Deze website maakt gebruik van cookies